I ngleic leis an ghramadach: cleachtaí
Tá dhá thasc le déanamh anois, féachaint an dtig libh na struchtúir ar cuireadh síos orthu sa mhír dheireanach a úsáid mar is ceart.
Tasc 1
Léigh na habairtí 1–15. Ceartaigh abairt ar bith a shíleann tú a bheith mícheart.
- Lig domhsa a thiomáint, má tá tú chomh tuirseach sin.
- An raibh a fhios agat go raibh sí ag dul pictiúr a ghlacadh?
- Cuirtear deontais ar fáil, ag iarraidh comhlachtaí beaga a thacú.
- Is doiligh éirí maidin gheimhridh.
- B’fhearr dúinn gan a fhanacht anseo i bhfad eile.
- Tá mé ag súil go mór le cith a ghlacadh.
- Deir sí go bhfuil sí ag dul gearán a dhéanamh leis an scoil.
- D’iarr Fear an Tí orm a sheasamh os comhair an tslua agus amhrán a rá.
- Ná habair go bhfuil siad ag dul a athrú na rialacha arís!
- I ndáiríribh, ní thig liom damhsa.
- Ní thig liom a thabhairt vóta don pháirtí sin níos mó.
- Tá sé in am duit smaoineamh ar dhaoine eile.
- Lá inteacht, tá mé ag dul a scríobh cuntais ar an tréimhse sin.
- An ag iarraidh mo mharú atá tú?
- Dúirt an bainisteoir liom a chur scairt ar an bhaile.
Tasc 2
Cuir Béarla ar na habairtí 1–10.
- I don’t want to talk to those people.
- I don’t want to let those people down. (lig síos)
- Aren’t you going to say ‘thank you’?
- We’re going to be late again.
- Do you think we’re going to win? (bain)
- Who is going to win the match? (bain)
- I can read French fairly well.
- We told him to quit. (éirí as)
- We told him to quit the cigarettes.
- Are you going to buy her a present?
Tá freagraí le fáil in Nótaí agus Freagraí.
Tasc 1
- Lig domhsa a thiomáint, má tá tú chomh tuirseach sin.
Mícheart. Níl cuspóir ar bith ag ainm bhriathartha ‘tiomáin’.
Leagan ceartaithe: Lig domhsa tiomáint, má tá tú chomh tuirseach sin.
- An raibh a fhios agat go raibh sí ag dul pictiúr a ghlacadh?
Mícheart. Ba cheart go mbeadh an t-ainm briathartha ‘glacadh’ roimh an chuspóir. Ba cheart ‘pictiúr’ a bheith sa tuiseal ghinideach.
Leagan ceartaithe: An raibh a fhios agat go raibh sí ag dul a ghlacadh pictiúir?
- Cuirtear deontais ar fáil, ag iarraidh comhlachtaí beaga a thacú.
Mícheart. Ní dhéantar comhlachtaí a ‘thacú’. Is é rud go mbítear ag tacú leo.
Leagan ceartaithe: Cuirtear deontais ar fáil, ag iarraidh tacú le comhlachtaí beaga.
- Is doiligh éirí maidin gheimhridh.
Ceart. Níl cuspóir ag an ainm bhriathartha ‘éirigh’.
- B’fhearr dúinn gan a fhanacht anseo i bhfad eile.
Mícheart. Níl cuspóir ag an ainm bhriathartha ‘fan’.
Leagan ceartaithe: B’fhearr dúinn gan fanacht anseo i bhfad eile.
- Tá mé ag súil go mór le cith a ghlacadh.
Ceart. Is é ‘cith’ an cuspóir atá ag an ainm bhriathartha ‘glac.’
- Deir sí go bhfuil sí ag dul gearán oifigiúil a dhéanamh leis an scoil.
Mícheart. Ba cheart an cuspóir (‘gearán’) teacht i ndiaidh an ainm bhriathartha (‘déan’) agus é a bheith sa tuiseal ghinideach.
Leagan ceartaithe: Deir sí go bhfuil sí ag dul a dhéanamh gearáin leis an scoil.
- D’iarr Fear an Tí orm a sheasamh os comhair an tslua agus amhrán a rá.
Mícheart. Níl cuspóir ar bith ag an ainm bhriathartha ‘seas’.
Leagan ceartaithe: D’iarr Fear an Tí orm seasamh os comhair an tslua agus amhrán a rá.
- Ná habair go bhfuil siad ag dul a athrú na rialacha arís!
Ceart. Tig an cuspóir (‘na rialacha’) i ndiaidh an ainm bhriathartha ‘athraigh’.
- I ndáiríribh, ní thig liom damhsa.
Ceart. Níl cuspóir ar bith ag an ainm bhriathartha ‘damhsa’.
- Ní thig liom a thabhairt vóta don pháirtí sin níos mó.
Mícheart. Is é ‘vóta’ an cuspóir atá ag an ainm bhriathartha ‘tabhair’.
Leagan ceartaithe: Ní thig liom vóta a thabhairt don pháirtí sin níos mó.
- Tá sé in am duit smaoineamh ar dhaoine eile.
Ceart. Níl cuspóir ar bith ag an ainm bhriathartha ‘smaoinigh’.
- Lá inteacht, tá mé ag dul a scríobh cuntais ar an tréimhse sin.
Ceart. Tig an cuspóir (‘cuntas’) i ndiaidh an ainm bhriathartha ‘scríobh’.
- An ag iarraidh mo mharú atá tú?
Ceart. Bheadh ‘An ag iarraidh mé a mharú atá tú?’ i bhfad níos coitianta.
- Dúirt an bainisteoir liom a chur scairt ar an bhaile.
Mícheart. Is é ‘scairt’ an cuspóir atá ag an ainm bhriathartha ‘cuir.’
Leagan ceartaithe: Dúirt an bainisteoir liom scairt a chur ar an bhaile.
Tasc 2
Is aistriúcháin shamplacha atá sna habairtí thíos. Thiocfadh aistriúcháin eile a bheith ceart fosta.
- I don’t want to talk to those people.
Níl mé ag iarraidh labhairt leis na daoine sin.
- I don’t want to let those people down. (lig síos)
Níl mé ag iarraidh na daoine sin a ligean síos.
- Aren’t you going to say ‘thank you’?
Nach bhfuil tú ag dul a rá ‘go raibh maith agat?’
- We’re going to be late again.
Tá muid ag dul a bheith mall arís.
- Do you think we’re going to win? (bain)
Do bharúil go bhfuil muid ag dul a bhaint?
- Who is going to win the match? (bain)
Cé atá ag dul a bhaint an chluiche?
- I can read French fairly well.
Thig liom an Fhraincis a léamh go measartha maith.
- We told him to quit. (éirí as)
Dúirt muid leis éirí as.
- We told him to quit the cigarettes.
Dúirt muid leis éirí as na toitíní.
- Are you going to buy her a present?
An bhfuil tú ag dul a cheannacht bronntanais di?